نکاتی که قبل از صادرات به ترکیه باید بدانیم

نکاتی که قبل از صادرات به ترکیه باید بدانیم

ترکیه می‌تواند یک مقصد مهم تجاری مهم برای کالاهای جهانی محسوب شود. کیلومترها مرز زمینی مشترک بین کشورهای همسایه نیز شرایط لازم را برای این کار فراهم آورده است. در این مقاله ضمن اشاره مختصر به وضعیت عمومی این کشور، صادرات جهانی به ترکیه را مورد بررسی قرار خواهیم داد.

آنچه از وضعیت عمومی ترکیه باید بدانیم

ترکیه کشوری که سال‌هاست در میانه اروپایی یا آسیایی بودن قرار دارد. شکی نیست که این کشور توانسته یکی از کشورهای موفق در منطقه خاورمیانه به لحاظ اقتصادی باشد.

ترکیه بدون اتکا به درآمد نفتی توانسته به یکی از تاثیرگذارترین قدرت‌های اقتصادی منطقه تبدیل شود. بسیاری از سرمایه‌گذاران، تجار و بازرگانان مطرح دنیا با این کشور دادوستد داشته و به آنجا سفر می‌کنند.

برای جهانیان نیز ترکیه از دیرباز تاکنون یک مقصد مهم گردشگری، مسافرت و دادوستد بوده است. خصوصا در سالیان اخیر که بسیاری از مردم دنیا اقدام به سرمایه‌گذاری در ترکیه از جمله سرمایه‌گذاری در بازار مسکن و مستغلات آن کرده‌اند.

این موارد تماما نشان می‌دهد که ترکیه می‌تواند یک مقصد مهم تجاری برای کالاهای جهانی محسوب شود. کیلومترها مرز زمینی مشترک بین کشورهای همسایه نیز شرایط لازم را برای این کار فراهم آورده است.

در این مقاله ضمن اشاره مختصر به وضعیت عمومی این کشور، صادرات به ترکیه از کشورهای دنیا را مورد بررسی قرار خواهیم داد.

 مردم ترکیه و ویژگی‌های فرهنگی، اجتماعی آنها

اکثریت این کشور ترک‌تبار هستند، اما اقلیت‌های قومی و مذهبی از علویان و کردها نیز در آنجا ساکن هستند. ترکیه بیش از 83 میلیون نفر جمعیت داشته و از این حیث بازار مصرفی بزرگی برای کالاهای صادراتی جهانی محسوب می‌شود.

جدول زیر نشان‌دهنده وضعیت جمعیت‌شناختی و فرهنگی ترکیه در سال 2018 است.

ویژگی‌های جمعیت‌شناختی	ویژگی‌های فرهنگی و اجتماعی
جمعیت 83 میلیون و 900 هزار نفر	دین اصلی اسلام اهل تسنن
جمعیت مردان و زنان به ترتیب 49.37 و 50.63 درصد	اقلیت‌های قومی و مذهبی کردها و علوی‌ها
جمعیت شهری 75 درصد	زبان رسمی ترکی استانبولی
جمعیت روستایی 25 درصد	شهرهای مهم آنکارا، استانبول، ازمیر، آنتالیا، وان، دیاربکر
بیشترین جمعیت سنی 25 تا 54 ساله (42 درصد)	پول رایج لیر

 جغرافیا، سیاست و تاریخ ترکیه

به لحاظ جغرافیایی، ترکیه یکی از بهترین‌ موقعیت‌ها را دارا بوده و همین مساله بر روی شکوفایی اقتصادی و تجاری آن تاثیرگذار بوده است. این کشور از معدود کشورهایی بوده که بخشی از آن در قاره اروپا و بخش دیگری در قاره آسیا واقع شده است.

ترکیه سال‌هاست که تلاش می‌کند به عضویت اتحادیه اروپا درآید. اگرچه بخش کوچکی از ترکیه اروپایی است، اما این مساله تاثیر خوبی بر اقتصاد و روابط تجاری آن گذاشته است. از شهرهای اروپایی ترکیه می‌توان به استانبول، چورلو، تکیرداغ و ادیرنه اشاره کرد.

ترکیه با کشورهای ایران، گرجستان، ایالت خودمختار نخجوان، ارمنستان، بلغارستان، یونان، سوریه و اقلیم کردستان عراق همسایه است. ترکیه با چندین دریای مهم و استراتژیک ارتباط دارد که شامل دریای سیاه، مرره، اژه و مدیترانه است. آب‌وهوای معتدل و پرباران باعث سرسبزی و رونق کشاورزی و گردشگری در ترکیه شده است.

به لحاظ سیاسی نیز نوع حکومت در این کشور به صورت ریاستی بوده و دارای یک پارلمان اثرگذار است. احزاب مختلفی در ترکیه فعال هستند که برخی از آنها اسلام‌گرا، ناسیونالیست، ملی‌گرا و سکولار هستند.

ترکیه نسبت به بسیاری از کشورهای منطقه و آسیایی ساختار حکومتی دموکراتیک‌تری دارد. اقتصاد برای این کشور اهمیت بسیار زیادی داشته و بسیاری از روابط سیاست خارجی خود را بر پایه مباحث اقتصادی شکل داده است.

علی‌رغم آنکه برای سالیان متمادی احزاب سکولار و لائیک قدرت را در دست داشتند، اما در سالیان اخیر قدرت در دست احزاب اسلام‌گرا بوده است.

ترکیه کنونی محل تشکیل بسیاری از امپراطوری‌های بزرگ بوده است. بخش شرقی امپراطوری روم یا همان امپراطوری بیزانس در ترکیه کنونی مستقر بود. بعد از آنها به مرور قبایل ترک از آسیای مرکزی به این منطقه کوچ کرده و قدرت را به مرور زمان در دست گرفتند.

آنها توانستند امپراطوری عثمانی را تشکیل دهند که برای مدت بسیار طولانی بر بخش‌های مختلفی از خاورمیانه و آسیا حکمرانی می‌کرد. این امپراطوری با حمله بریتانیا در جنگ جهانی اول از هم پاشید و فردی به نام آتاتورک توانست پایه‌های حکومت کنونی ترکیه را بنیان نهاد. از آن زمان روند صنعتی شدن و پیشرفت اقتصادی ترکیه به سرعت پیش رفت.

 وضعیت اقتصاد ترکیه

ترکیه علی‌رغم نداشتن منابع نفتی و گازی اما توانسته اقتصاد خود را بسیار شکوفاتر از سایر کشورهای منطقه نگه دارد. اکثر شاخص‌های اقتصادی در ترکیه نشان‌دهنده وضعیت مناسب این کشور دارد.

اقتصاد این کشور مبتنی بر گردشگری و تولیدات صنعتی از جمله پوشاک است. این کشور همچنین به میزان قابل توجهی محصولات و تولیدات معدنی دارد.

ترکیه در حال حاضر به یکی از مراکز مهم تجاری و اقتصادی منطقه تبدیل شده و بسیاری از فعالان اقتصادی و تجاری از سراسر جهان در آنجا حضور دارند. جدول زیر وضعیت کلی اقتصاد ترکیه را در سال‌های 2018 و 2019 نشان می‌دهد.

وضعیت اقتصادی	توضیحات
نرخ تورم	12 درصد
نرخ بیکاری	13.5 درصد
تولید ناخالص داخلی	766 میلیارد دلار
سهم بخش کشاورزی، خدمات و صنعت از GDP	به ترتیب برابر 5.82، 54.26 و 29.47 درصد
مهم‌ترین محصولات صنعتی	خودرو، صنایع فلزی آهن و فولاد
مهم‌ترین محصولات کشاورزی	مرکبات و سبزیجات، پنبه، دانه‌های روغنی
مهم‌ترین محصولات معدنی	مس، جیوه، منیزیم و کروم

 تجارت ترکیه با جهان چگونه است؟

از آنجا که این کشور در حد فاصل قاره اروپا و آسیا قرار گرفته، بنابراین مسیر ارتباطی و ترانزیتی بسیاری از کشورهای دیگر و تجار آنها است. اهمیت این موضوع بسیار زیاد است.

ترکیه در واقع برای کشورهای آسیایی حکم یک پل اتصال به اتحادیه اروپا و تجارت با کشورهای اروپایی را دارد. اتصال به آب‌های آزاد از چند نقطه به همراه مرزهای طولانی و گسترده، زمینه‌های تجارت آسان با ترکیه را فراهم کرده است.

ترکیه با بسیاری از کشورهای آسیایی و اروپایی روابط تجاری گسترده داشته که گردشگری پررونق این کشور نیز به آن کمک کرده است. در بخش صادرات، این کشور توانسته بسیاری از کالاهای خود را به کشورهای اروپایی صادر کند.

این در حالی است که نیازهای وارداتی خود را بیشتر از کشورهای آسیایی وارد می‌کند.

ترکیه به کدام کشورها بیشتر صادرات می‌کند؟

کشور ترکیه در سال 2018 حدود 168 میلیارد دلار کالا به کشورهای مختلف جهان صادر کرده که نسبت به سال قبل از آن حدود 7 درصد افزایش داشته است.

ترکیه حدود 57 درصد از کالاهای صادراتی خود را به کشورهای اروپایی و مابقی آن را بیشتر به کشورهای آسیایی صادر کرده است. این کشور یکی از مهم‌ترین کشورهای صادرکننده پوشاک و محصولات صنعتی در خاورمیانه و منطقه به شمار می‌رود.

براساس آخرین آمارها ترکیه در سال 2018 حدود 168 میلیارد دلار کالا به کشورهای مختلف جهان صادر کرده است.

براساس آمارهای سازمان تجارت جهانی (WTO)، بیشترین حجم صادرات کشور ترکیه در سال 2018 به ترتیب به کشورهای آلمان (9.61 درصد)، انگلیس (6.61 درصد)، ایتالیا (5.69 درصد)، عراق (4.97 درصد)، آمریکا (4.95 درصد)، اسپانیا (4.59 درصد) و فرانسه (4.34 درصد) و برخی کشورهای دیگر صورت گرفته است.

بیشترین واردات ترکیه از کدام کشورها صورت می‌گیرد؟

اشاره شد که در بحث واردات کشورهای آسیایی سهم قابل توجهی از کالاهای وارداتی ترکیه دارند. البته باز هم برخی کشورهای اروپایی نظیر آلمان میزان قابل توجهی به ترکیه کالا صادر می‌کنند.

نقشه زیر مهم‌ترین شرکاء وارداتی ترکیه در سال 2018 را براساس داده‌های سازمان تجارت جهانی (WTO) نشان می‌دهد.

براساس آمارهای WTO، در سال 2018 ترکیه بیشترین میزان نیازهای وارداتی خود را به ترتیب از کشورهای روسیه (9.86 درصد)، چین (9.29 درصد)، آلمان (9.15 درصد)، آمریکا (5.55 درصد)، ایتالیا (4.55 درصد)، هندوستان (3.38 درصد)، فرانسه (3.32 درصد)  و ایران (3.11 درصد) و سایر کشورهای دیگر تامین کرده است.

مهم‌ترین کالاهای وارداتی توسط ترکیه

در سال 2018 کشور ترکیه بالغ بر 223 میلیارد دلار کالا از سراسر جهان وارد کرده که بخشی از آن از کشورهای اروپایی و بخشی دیگر از کشورهای آسیایی و آمریکای شمالی بوده است.

بررسی آمارها نشان می‌دهد که برخی از کالاها به صورت نسبی همواره جزء نیازهای وارداتی ترکیه به شمار رفته‌اند. طبیعی است که کشوری همانند ترکیه که از نبود منابع نفتی رنج می‌برد، بخش عمده‌ای از واردات خود را به آن اختصاص می‌دهد.

نمودار زیر مهم‌ترین کالاهای وارداتی ترکیه در سال 2018 را نشان می‌دهد.

نفت و سوخت‌های فسیلی یکی از نیازهای وارداتی مهم ترکیه به شمار می‌رود.